(PT_TH_Vinh) Chúng tôi đến xóm 24 vào một buổi sáng đầu mùa hè, đúng vào dịp Chi hội CCB của xóm đang tổ chức buổi tọa đàm, gặp gỡ của các chiến sĩ Điện Biên năm xưa. Xóm có 8 người từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ thì nay còn 7.

Chiến thắng Điện Biên Phủ

Người ít nhất cũng đã 74, nhiều nhất là gần 90 tuổi. 54 năm đã trôi qua kể từ ngày 7/5 lịch sử. Nhưng những câu chuyện các ông kể vẫn sôi nổi, tươi mới như vừa mới hôm qua, khiến cho chúng tôi ngỡ như một Điện Biên Phủ thu nhỏ đang hiện diện trước mắt. Bởi vì chiến dịch Điện Biên Phủ năm nào quân ta gồm có 1 Bộ Tổng tham mưu, 5 đại đoàn và 1 trung đoàn thì 7 người đều là những chiến sĩ đại diện cho các đại đoàn và đơn vị tham gia chiến dịch. Điều đặc biệt là kết thúc giai đoạn chống thực dân Pháp các ông đều tiếp tục gắn bó với binh nghiệp, tham gia kháng chiến chống Đế quốc Mỹ và công tác trong quân đội cho đến ngày nghỉ hưu. Trong số 8 người tham gia chiến dịch Điện Biên ở xóm 24 có 1 anh hùng lực lượng vũ trang, 1 thiếu tướng, 3 đại tá, 3 trung thiếu tá. Hơn nửa đời người đương đầu với hòn tên mũi đạn, hôm nay các ông lại có cơ hội cùng nhau ôn lại những ký ức về một thời trai trẻ.

Tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ

Cũng từ những câu chuyện, những hồi ức rất dung dị về một thời “mưa dầm cơm vắt” ấy, một cuốn sách đã ra đời. Một trong những người có công thu thập tài liệu, bài vở, biên soạn cuốn Chiến sĩ Điện Biên TP Vinh là Đại tá Nguyễn Đồng. Ông Nguyễn Đồng nguyên là chiến sĩ đại đoàn 351 trong chiến dịch Điện Biên. Nay ông là Trưởng Ban liên lạc chiến sĩ Điện Biên TP Vinh. Ngoài nhiều tư liệu lịch sử quan trọng, cuốn sách mà ông Đồng và những cộng sự dày công cho ra đời còn tập hợp những bài viết, hình ảnh, địa chỉ của các cực chiến binh Điện Biên Phủ sinh sống tại TP Vinh. Ông Nguyễn Đồng đã trao đổi như sau:"Thế hệ chúng tôi rồi cùng qua đi, chúng tôi muốn để lại cái gì đó cho con cháu. Qua đó còn giáo dục những người trong gia đình mình"

Có lẽ ít có nơi nào ở Nghệ An số cựu chiến binh, cựu quân nhân trong một xóm lại nhiều như xóm 24 – xã Nghi Phú. Xóm hiện có 123 hộ thì có tới 102 hộ là gia đình cựu chiến binh, trong đó có 35 CCB chống Pháp. Đặc biệt xóm 24 còn có đến 8 người từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử.

Với lòng mong mỏi của nhiều người, Ban liên lạch chiến sĩ Điện Biên TP Vinh đang dồn công sức để cho ra mắt cuốn sách thứ 2. Cuốn sách mới này mang tên “Ký ức Điện Biên” Hiện nay cuốn sách còn nằm ở dạng bản thảo nhưng đã có nội dung rất phong phú. Bao gồm các hình ảnh, tư liệu lịch sử cùng nhiều bài viết được thu thập qua nhiều sách, báo, tạp chí của các chuyên gia, nhà lý luận quân sự trong và ngoài nước đánh giá về chiến dịch Điện Biên Phủ. Cuốn sách còn tập trung một lượng lớn các trang hồi ký của nhiều cựu chiến binh từng tham gia chiến dịch Điện Biên ở TP Vinh và tỉnh Nghệ An. Sách cũng đăng tải tên, tuổi, địa chỉ của 679 liệt sĩ Nghệ An hy sinh trong chiến dịch. Cùng với cuốn thứ nhất cuốn Ký ức Điện Biên ra đời sẽ trở thành tài sản tinh thần rất có giá trị, nhất là giáo dục thế hệ trẻ về lịch sử đấu tranh cách mạng của thế hệ cha ông chặng đường đi lên của dân tộc. Ông Trần Hợi  - Phó Ban liên lạc chiến sĩ Điện Biên TP Vinh vui vẻ cho biết: "Cuốn sách tuy mới chỉ ở dạng bản thảo nhưng đã rất đầy đủ vè nội dung, phong phú hơn cuốn trước đây. Đặc biệt cuốn sách này ghi lại các sự kiện lịch sử của chiến dịch Điện Biên rất ngắn gọn và dễ hiểu"

Đánh giá về những đóng góp của các cựu chiến binh chiến dịch Điện Biên ông Trần Đức Xu – Phó Chủ tịch Hội CCB TP Vinh đã nói: TB3 Các cụ không chỉ là tấm gương trong dạy bảo con cháu, trong giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ. Các cụ còn đi đầu trong các phong trào của địa phương..."

Có thể nói cho đến nay ý nghĩa và những bài học lịch sử về chiến dịch Điện Biên Phủ vẫn là đề tài rất nóng hổi. Những việc mà các cựu chiến sĩ Điện Biên củ TP Vinh đã và đang làm là góp thêm một cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp cũng như tinh thần, ý chí của quân và dân ta trong suốt quá trình hình thành, phát triển của đất nước. Những trang viết là sự bồi đắp thêm cho thế hệ hôm nay về tình yêu, trách nhiệm đối với Tổ quốc./.

• Đào Tuấn