Sau 5 năm ổn định tiền thuê đất lần 1, đến nay nhiều doanh nghiệp ở khu công nghiệp nhỏ (KCNN) Nghi Phú đã đến kỳ tính tiền thuê đất đợt mới (lần 2). Nhưng do hiện nay cả đơn giá thuê đất và hệ số tính tiền thuê đất đều tăng so với 5 năm trước, gấp 6 - 8 lần. Thực tế này khiến doanh nghiệp gặp khó.

Nhận được quyết định điều chỉnh đơn giá thuê đất đối với Công ty TNHH Việt Mỹ, ông Nguyễn Văn Thảo - Giám đốc Công ty không khỏi lo lắng. Trong lúc doanh nghiệp đang phải gồng mình cắt giảm tối đa mọi chi phí để duy trì sản xuất, nay bất ngờ lại cộng thêm tiền thuê đất tăng cao. Công ty TNHH Việt Mỹ có diện tích đất được thuê 4.168,2m2 tại lô số 8, KCNN Nghi Phú, được cấp đất từ năm 2007. Giai đoạn 2007 – 2012, tiền thuê đất nạp xấp xỉ 17,7 triệu đồng/năm. Đến cuối năm 2012 có quyết định phê duyệt đơn giá thuê đất 5 năm tiếp theo đối với Công ty TNHH Việt Mỹ là: 24.107 đồng/m2/năm. Như vậy, theo đơn giá mới, tiền thuê đất mà Công ty TNHH Việt Mỹ phải nạp hơn 100 triệu đồng/năm, tăng khoảng 6 lần so với giá cũ.

Giám đốc Công ty TNHH Việt Mỹ bộc bạch: “Công ty TNHH Việt Mỹ chuyên sản xuất phân bón. Bấy lâu nay chúng tôi đang cố gắng tiết kiệm mọi chi phí đầu vào để có giá sản phẩm hỗ trợ cho sản xuất nông nghiệp. Tiền thuê đất tăng cao sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp trong thực hiện mục tiêu đó, chúng tôi đồng tình với chủ trương tăng giá thuê đất của Trung ương và của tỉnh, nhưng tăng nên có lộ trình để doanh nghiệp điều chỉnh trong quá trình sản xuất”.

Đồng quan điểm, ông Trịnh Ngọc Dũng – Giám đốc Doanh nghiệp Tùng Duy cho biết: “Doanh nghiệp thuê đất 3.000m2 tại lô số 18 KCNN Nghi Phú, hàng năm chúng tôi nạp tiền thuê đất hơn 10 triệu đồng đến trên 14 triệu đồng. Mới đây doanh nghiệp nhận được thông báo của cơ quan thuế, số tiền thuê đất phải nộp của năm 2013 là gần 120 triệu đồng; thời hạn nộp tiền thuê đất kỳ I/2013 chậm nhất là ngày 31/5/2013.

Như vậy, số tiền thuê đất mà doanh nghiệp phải nộp trong năm 2013 tăng gấp 8,5 lần so với những năm trước. Đơn vị chúng tôi chuyên sản xuất xốp, một năm chỉ sản xuất được 4 tháng mùa nắng, còn lại phải nghỉ vì mùa lạnh không tiêu thụ được sản phẩm. Tổng doanh thu cả năm đạt khoảng hơn 1 tỷ đồng, lo trả chi phí mua nguyên liệu, trả lương công nhân, điện, nước, vận chuyển, các loại thuế… đã rất chật vật. Bây giờ cộng thêm tiền thuê đất tăng cao bất thường, chúng tôi lấy đâu ra để nạp? Nếu không có cơ chế giảm tiền thuê đất cho doanh nghiệp thì chúng tôi buộc phải trả lại đất cho Nhà nước, chứ không thể làm nổi”.



                Công ty CP thương mại Thành Trung tại Khu CNN Nghi Phú.

Ông Nguyễn Thành Trung – Trưởng phòng điều hành Công ty CP thương mại Thành Trung, cho rằng: “Quyết định thay đổi giá thuê đất chưa hợp lý trong điều kiện hiện nay khi doanh nghiệp đang chịu tác động trực tiếp của suy thoái kinh tế, khó khăn hơn lúc nào hết. Đối với đơn vị chúng tôi, diện tích đất thuê 3.094,5m2 tại lô số 7, KCNN Nghi Phú, các năm trước nạp tiền thuê đất hơn 15 triệu đồng/năm. Năm 2013, cơ quan thuế thông báo đơn giá thuê đất của Công ty là 38.008 đồng/m2, số tiền thuê đất phải nạp năm 2013 là 117.616.000 đồng. Có nghĩa tăng gấp gần 8 lần so với giá cũ, doanh nghiệp không thể gánh nổi”. Vừa qua, các doanh nghiệp trong KCNN Nghi Phú đã họp bàn quyết định kiến nghị lên cấp trên, mong UBND tỉnh và các Sở liên quan tạo điều kiện chia sẻ với các doanh nghiệp có mức điều chỉnh giá thuê đất phù hợp hơn.

Qua tìm hiểu, nhiều doanh nghiệp ở KCNN Nghi Phú cho rằng, theo quyết định hỗ trợ của UBND tỉnh “về một số chính sách khuyến khích, ưu đãi đầu tư vào các khu công nghiệp nhỏ trên địa bàn Thành phố Vinh”, thì các doanh nghiệp tại KCNN Nghi Phú được ưu đãi về giá thuê đất, cụ thể: “Giá thuê đất được ổn định trong 5 năm, sau 5 năm có điều chỉnh thay đổi thì mức điều chỉnh không quá 15% giá trị lần điều chỉnh trước đó.” Hiện nay, một số doanh nghiệp đã hết thời hạn 5 năm ổn định giá lần thứ nhất, và được thông báo mức giá thuê đất mới quá cao, đều rất mong UBND tỉnh, các Sở liên quan xem xét điều chỉnh lại mức giá thuê đất tại đây, đảm bảo sự công bằng chung cho các doanh nghiệp yên tâm hoạt động sản xuất kinh doanh lâu dài”.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Hoàng Minh Quân – Trưởng Phòng Quản lý giá và công sản Sở Tài chính phân tích: Chính phủ ban hành Nghị định 121/2010, trong đó quy định điều chỉnh hệ số tính thuế tiền sử dụng đất từ 0,5% giá đất lên 1,5% giá đất theo mục đích sử dụng đất/năm. Ở Nghệ An, để triển khai Nghị định 121/2010, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 22/2011, quy định hệ số điều chỉnh trên địa bàn cao nhất là 2%, thấp nhất 0,75%. Sau khi áp dụng, đơn giá thuê đất tăng cao, thậm chí có nơi tăng hàng chục lần so với năm 2010. Cùng lúc cả đơn giá thuê đất và hệ số tính tiền thuê đất đều tăng. Năm 2005 - 2007, tại Nghi Phú đất ở thấp nhất là 500.000 đồng/m2.

Đến năm 2011 - 2013, giá đất ở KCNN Nghi Phú tăng lên 3 triệu đồng/m2, tăng gấp 6 lần.  Giá đất tăng khoảng 5 lần, cộng với hệ số tăng 3 lần, hai yếu tố tăng cộng hưởng đã đẩy tiền thuê đất tăng cao. Trước tình hình đó, để giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp, UBND tỉnh đã có hướng giải quyết điều chỉnh hạ mức giá đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp trong bảng giá đất từ 70% so với mức giá đất ở có cùng điều kiện thuận lợi như nhau xuống còn 50%. Và điều chỉnh lại hệ số đơn giá thuê đất tại Quyết định số 22/2011/QĐ-UBND với mức từ 0,75 - 2% giảm xuống mức 0,75 - 1,56% tại Quyết định 36/2011/QĐ-UBND.

Mục đích của việc điều chỉnh giá thuê đất nhằm để sử dụng hiệu quả tài nguyên đất hơn, tránh lãng phí đất đai. Trong điều kiện chủ trương của Chính phủ không thay đổi, các đơn vị thuê đất cần xem xét sắp xếp lại diện tích sản xuất kinh doanh của mình để sử dụng hiệu quả, những diện tích thừa nên trả lại cho Nhà nước để giảm tiền thuê đất. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần tính toán lại chiến lược kinh doanh để sử dụng đất có hiệu quả, tránh tình trạng để thừa, lãng phí, trong khi phải nạp khoản tiền thuê đất lớn.

Quỳnh Lan -Báo Nghệ An