Danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh - đi kèm với dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), là một nội dung quan trọng, được coi là điều kiện đảm bảo thực hiện Luật Đầu tư và các dự án luật điều chỉnh các hoạt động sản xuất kinh doanh của quốc gia.
Trong lần đầu đưa ra thảo luận tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội thứ 30 hồi tháng trước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - cơ quan chủ trì soạn thảo dự án Luật, đã “nợ” Danh mục này và tới nay đã sơ bộ xây dựng được Danh mục phục vụ Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách, theo đề nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện đã được rà soát, xây dựng theo hướng: Bãi bỏ một số ngành, nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện không cần thiết hoặc không rõ mục tiêu quản lý Nhà nước; Bãi bỏ hoặc sửa đổi, bổ sung các điều kiện kinh doanh không hợp lý, không rõ ràng, tạo ra gánh nặng chi phí tuân thủ đối với nhà đầu tư; Chuyển một số điều kiện đầu tư kinh doanh từ hình thức cấp giấy phép sang áp dụng hình thức tự đăng ký thực hiện và áp dụng quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật sản phẩm, dịch vụ; Xác định rõ danh mục “loại trừ” về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện (gồm cả những ngành nghề theo Biểu cam kết của Việt Nam trong WTO và các điều ước quốc tế khác) nhẳm bảo đảm tính minh bạch trong việc áp dụng pháp luật.
Một ngành nghề bị cấm là kinh doanh các loại pháo, trừ pháo tín hiệu, pháo hỏa thuật theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền |
Theo đó, Dự kiến Danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh quy định tại Điều 4, dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) gồm có:
- Kinh doanh vũ khí quân dụng, trang thiết bị kỹ thuật, khí tài, phương tiện chuyên dùng quân sự, công an; quân trang, quân dụng cho lực lượng vũ trang; linh kiện, bộ phận, phụ tùng, vật tư và trang thiết bị đặc chủng, công nghệ chuyên dùng chế tạo chúng, trừ trường hợp được Nhà nước đặt hàng;
- Kinh doanh các chất ma túy theo quy định tại Phụ lục 1 của Luật này trừ việc sử dụng trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, y tế, điều tra tội phạm theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;
- Kinh doanh các loại hóa chất bảng 1 theo công ước quốc tế quy định tại Phụ lục 2 của Luật này;
- Kinh doanh các loại pháo, trừ pháo tín hiệu, pháo hỏa thuật theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;
- Kinh doanh mại dâm;
- Mua, bán người và các bộ phận cơ thể người;
- Kinh doanh mẫu vật các loại thực vật, động vật hoang dã, thuộc Phụ lục 1 công ước CITES và mẫu vật các loại động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm nhóm I theo quy định tại Phụ lục 3 của Luật này;
- Các hoạt động liên quan đến sinh sản vô tính trên người;
- Kinh doanh các loại động vật biến đổi gene;
- Kinh doanh văn hóa phẩm xâm phạm an ninh quốc gia, đạo đức xã hội;
- Kinh doanh hàng giả, các mặt hàng độc hại xâm hại đến tính mạng, sức khỏe con người trừ các mặt hàng thuộc danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.
Là dự kiến nên Danh mục này sẽ tiếp tục được sửa đổi, điều chỉnh nhằm đảm bảo tối đa quyền tự do kinh doanh của cá nhân, tổ chức, đảm bảo hiệu quả trong quản lý Nhà nước. Nhiều ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách bàn về dự án Luật đầu tư (sửa đổi) ngày 9/9 cũng đồng tình dành nhiều thời gian, công sức để xác định rõ ràng Danh mục này.
Bên cạnh đó, Dự án Luật còn thu hẹp từ 386 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện còn có 326 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.
.