Ngày 20/7/2018, Thanh tra tỉnh đã có Kết luận số 489/KL-UBND làm rõ nhiều sai phạm tại Ban quản lý quảng trường Hồ Chí Minh, đó là công tác quản lý, thu chi tài chính, quản lý đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản... Thế nhưng cho đến nay, một số sai phạm vẫn chưa được xử lý triệt để, công dân tiếp tục có đơn phản ánh gửi đến các cơ quan chức năng và Báo Công an Nghệ An.

Cho đến nay, khu đất kinh doanh cây cảnh, cá cảnh tại phía Nam quảng trường Hồ Chí Minh, giáp đường Trường Thi (TP Vinh) vẫn chưa di chuyển

Tại Kết luận số 489/KL-UBND, ngày 20/7/2018 “Kết luận thanh tra tại Ban quản lý quảng trường Hồ Chí Minh và Tượng đài Bác Hồ” của UBND tỉnh Nghệ An đã làm rõ nhiều sai phạm của Ban quản lý quảng trường Hồ Chí Minh và Tượng đài Bác Hồ (gọi tắt là Ban quản lý quảng trường) từ năm 2015 - 2018. Cụ thể, năm 2016, Ban quản lý quảng trường thanh lý ôtô, thu về số tiền gần 50 triệu đồng, tự hạch toán vào nguồn thu đơn vị, không nộp vào ngân sách là sai quy định. Tính đến ngày 31/12/2017, số dư của việc thu tiền dịch vụ (tiền điện các hộ kinh doanh) từ các năm trước cộng lại là gần 130 triệu đồng, Ban quản lý quảng trường không hạch toán số tiền này vào doanh thu, không đưa khoản thu này vào nguồn thu đơn vị.

Kết luận Thanh tra khẳng định, việc thu tiền dầu đèn (tương tự tiền công đức) tại phòng thờ Bác Hồ trong 3 năm, số tiền hơn 162 triệu đồng là trái quy định. Việc giao khoán các hoạt động dịch vụ tại quảng trường không thông báo niêm yết công khai, chào hàng mà tự ấn định mức giá giao khoán là chưa đúng với các quy định của pháp luật. Việc hợp đồng giao khoán trông giữ xe đạp, xe máy, xe ôtô các năm 2017, 2018 nhưng căn cứ Quyết định số 61/2014/QĐ-UBND ngày 18/9/2014 của UBND tỉnh Nghệ An là không phù hợp, vì Quyết định số 61/2014/QĐ-UBND nêu trên đã được thay thế bằng Quyết định số 80/QĐ-UBND ngày 20/12/2016 của UBND tỉnh Nghệ An (có hiệu lực từ ngày 1/1/2017).

Về việc chi tiền chăm sóc cây xanh, cây cảnh, bồn hoa và trồng mới thảm cỏ tại quảng trường, qua kiểm tra cho thấy, giá trị thực tế thực hiện trong 3 năm (2015 - 2017) thấp hơn giá trị quyết toán là hơn 325 triệu đồng. Về xây dựng cơ bản, Ban quản lý quảng trường thực hiện xây dựng một số hạng mục công trình không có sự giám sát cộng đồng của UBND phường Trường Thi. Đặc biệt, Ban quản lý quảng trường đã thanh toán vượt quá phần chi bảo dưỡng Tượng đài Bác Hồ (số tiền gần 40 triệu đồng) cho Viện vật liệu xây dựng nhưng không thu hồi được. Về thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách Nhà nước, Ban quản lý quảng trường đã kê khai thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh thu các dịch vụ chưa đúng quy định, dẫn đến nộp thiếu số thuế phải nộp hơn 90 triệu đồng.

Ngoài ra, Ban quản lý quảng trường cho thuê đất kinh doanh trong khuôn viên quảng trường là vi phạm Luật Đất đai 2013, quy hoạch xây dựng và tinh thần chỉ đạo của UBND tỉnh Nghệ An. Cụ thể, trong khoảng thời gian 3 năm (2015 - 2018), Ban quản lý quảng trường đã cho ông Nguyễn Văn Hà thuê 150 m² đất để kinh doanh cá cảnh, tổng số tiền hơn 250 triệu đồng; cũng thời gian trên, Ban quản lý quảng trường cho DNTN Trung Kiên thuê 2.000 m² đất kinh doanh cây cảnh, tổng số tiền hơn 430 triệu đồng. Tiếp đó, Ban quản lý quảng trường tiếp tục cho Công ty TNHH Hùng Hương thuê đất kinh doanh (giáp đường Hồ Tùng Mậu), số tiền 88 triệu đồng. Về công tác tổ chức cán bộ, việc Ban quản lý quảng trường giao cho bà Lương Thị Nam làm phụ trách kế toán thời gian 3 năm, 7 tháng, trước khi bổ nhiệm Kế toán trưởng là vi phạm các quy định của pháp luật (vì thời gian phụ trách kế toán tối đa là 1 năm).

Để xảy ra hàng loạt sai phạm kéo dài nêu trên, Kết luận thanh tra chỉ rõ nguyên nhân là do: Công tác quản lý điều hành của lãnh đạo Ban quản lý quảng trường chưa tốt; thực hiện không nghiêm túc các quy định của Nhà nước, Quy chế dân chủ cơ sở và các quy chế khác của đơn vị; thiếu công khai, minh bạch trong quản lý tài chính, chi tiêu của đơn vị; trình độ năng lực của một số cán bộ, viên chức tại Ban quản lý quảng trường chưa cao; cơ quan quản lý cấp trên (Sở Văn hóa Thể thao Nghệ An) thiếu sâu sát…Chịu trách nhiệm chính về các sai phạm nói trên thuộc về Trưởng ban, các Phó trưởng ban, Kế toán trưởng, các Trưởng phòng, cán bộ, viên chức Ban quản lý quảng trường được giao thực hiện nhiệm vụ… Đồng thời, trách nhiệm quản lý Nhà nước thuộc về Sở Văn hóa Thể thao, trong đó chủ yếu là lãnh đạo Sở được phân công theo dõi, phụ trách cũng như các phòng, ban chuyên môn được giao nhiệm vụ theo dõi đơn vị.

Do vậy, UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu Ban quản lý quảng trường phải nộp lại số tiền hơn 317 triệu đồng (trong đó hơn 90 triệu đồng tiền thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp còn thiếu so với quy định; gần 50 triệu đồng thanh lý ôtô chưa nộp vào ngân sách; 128 triệu đồng thu dịch vụ của các hộ dùng điện tại quảng trường và hơn 48 triệu đồng tiền dầu đèn tại phòng thờ Bác Hồ). Đồng thời, thu hồi số tiền hơn 325 triệu đồng từ Hội sinh vật cảnh Nghệ An, do sai sót trong việc lập hồ sơ dự toán và hợp đồng chăm sóc cây cảnh, bồn hoa… Giao Ban quản lý quảng trường làm thủ tục nộp về ngân sách Nhà nước số tiền còn dư nguồn kinh phí không tự chủ năm 2017, số tiền gần 158 triệu đồng; thu hồi từ Viện vật liệu xây dựng số tiền gần 40 triệu đồng, do đã thanh toán vượt quá khối lượng công trình bảo dưỡng Tượng đài Bác Hồ.

Cùng với đó, UBND tỉnh Nghệ An giao Ban quản lý quảng trường chấm dứt việc cho các tổ chức, cá nhân thuê đất trong phạm vi được giao quản lý để sử dụng vào mục đích kinh doanh khác; thanh lý các hợp đồng và thu hồi các diện tích đất đã và đang giao cho các tổ chức, cá nhân trưng bày, sử dụng kinh doanh cây cảnh, cá cảnh. Đồng thời, tổ chức kiểm điểm làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các cá nhân, tập thể có liên quan; từ đó có hình thức hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền xử lý kỷ luật theo đúng quy định.

Mới đây, Báo Công an Nghệ An tiếp tục nhận được đơn của người dân trong đó phản ánh 9 nội dung liên quan đến Ban quản lý quảng trường Hồ Chí Minh và ông Hồ Công Nghĩa, quyền Trưởng ban, Ban quản lý quảng trường. Cụ thể là vấn đề cho thuê mặt bằng kinh doanh cây cảnh, bán cá cảnh; vấn đề quản lý, vận hành các nhà vệ sinh ở quảng trường; công tác bảo vệ quảng trường; chăm sóc cây cảnh; thái độ ứng xử của ông Hồ Công Nghĩa với cán bộ, nhân viên; công tác quản lý hoạt động sự kiện tại quảng trường và hoạt động mang tính chất mê tín dị đoan....

Ngày 9/10/2019, trao đổi với phóng viên, ông Hồ Công Nghĩa cho hay: Trong 9 nội dung phản ánh, có 2 nội dung phản ánh đúng, đó là việc cho thuê mặt bằng kinh doanh cây cảnh, cá cảnh tại quảng trường và tổ chức lễ cúng tại trụ sở Ban quản lý quảng trường. Ông Nghĩa lý giải, từ cuối năm 2018 đến nay, khi hết hợp đồng cho thuê mặt bằng kinh doanh cây cảnh, cá cảnh, Ban quản lý quảng trường không ký hợp đồng, đồng thời có văn bản yêu cầu các cá nhân thuê đất di chuyển địa điểm kinh doanh nhưng đến nay họ vẫn chưa chịu di chuyển, xin dãn thời gian để tìm nơi thuê mặt bằng. Về việc thực hiện cúng đơm nơi công sở, ông Nghĩa cho biết, do vị trí trụ sở trước đây xây dựng trên phần đất có nhiều mồ mả, mấy năm gần đây nội bộ cơ quan có nhiều bất ổn nên vừa qua ông tổ chức một lễ cúng tại trụ sở để cầu an. Khi thực hiện, tôi có cho anh em che chắn sân trụ sở để cúng, tránh sự dị nghị của những người xung quanh.

Thiết nghĩ, Ban quản lý quảng trưởng Hồ Chí Minh và Tượng đài Bác Hồ là địa chỉ đỏ linh thiêng, nơi du khách muôn nơi ghé thăm mỗi khi hành hương về TP Vinh, về với quê Bác và cũng là nơi gắn với các sự kiện chính trị quan trọng của tỉnh, lẽ ra ở đây không cho phép bất cứ một sự “vẩn đục” nào!. Thế nhưng, những năm qua công tác quản lý, điều hành hoạt động của Ban quản lý quảng trường đã để xảy ra nhiều sai phạm, vi phạm không được chấn chỉnh, xử lý kịp thời, để đơn thư phản ánh, thông tin thất thiệt, ảnh hưởng rất lớn đến tính tôn nghiêm của quảng trường mang tên Bác. Để xảy ra tình trạng này kéo dài, trách nhiệm trước tiên thuộc về Ban quản lý quảng trường và cao hơn là Sở Văn hóa Thể thao Nghệ An.