Trong những năm gần đây, tình hình tội phạm nói chung và tội phạm mua bán người nói riêng trên địa bàn tỉnh Nghệ An diễn biến hết sức phức tạp với thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Trước tình hình đó, lực lượng chức năng đã tập trung lực lượng và sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, triệt xóa nhiều đường dây mua bán người, giải cứu thành công nhiều nạn nhân; đồng thời, tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền phòng, chống để đấu tranh, trấn áp hiệu quả loại tội phạm này.

Công an huyện Tương Dương lấy lời khai đối tượng mua bán người

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, Nghệ An được xác định là “điểm nóng” về tội phạm mua bán người. Trong đó, nạn nhân không chỉ là phụ nữ, trẻ em mà trong thời gian qua còn xuất hiện tình trạng mua bán bào thai với thủ đoạn tinh vi, liều lĩnh. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên chủ yếu là do tại một số địa phương, cấp ủy, chính quyền chưa thật sự quan tâm chỉ đạo đấu tranh phòng, chống loại tội phạm này; sự vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể nhiều nơi còn mang tính hình thức, chưa tạo được phong trào rộng khắp và thu hút nhân dân tích cực tham gia nên hiệu quả chưa cao. Bên cạnh đó, công tác truyền thông, phổ biến và giáo dục pháp luật về phòng, chống mua bán người có lúc, có nơi còn mang tính hình thức, chưa tập trung vào đối tượng có nguy cơ cao. Quá trình tiếp nhận, xác minh và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về còn gặp nhiều khó khăn, bất cập, nhất là chưa tạo được cơ chế phối hợp thống nhất, đồng bộ trong việc tiếp nhận, xác minh, bảo vệ nạn nhân. Ngoài ra, một bộ phận người dân, nhất là bà con ở vùng núi, vùng sâu, vùng xa do trình độ, nhận thức còn hạn chế nên ý thức cảnh giác, tự bảo vệ chưa cao, còn chủ quan, sơ hở để các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi phạm tội.

 

Để nâng cao hiệu quả đấu tranh với tội phạm mua bán người, thời gian qua, lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh nói chung và Công an Nghệ An đã tăng cường công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và phối hợp chặt chẽ với các tổ chức quần chúng triển khai các biện pháp tuyên truyền, phổ biến pháp luật để mọi người dân biết và nắm được phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán nguời. Thường xuyên tổ chức các đợt cao điểm tấn công tội phạm mua bán người trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; đồng thời, phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng của nước bạn để trao đổi thông tin về tình hình tội phạm mua bán người, xác minh giải cứu nạn nhân bị lừa bán, truy bắt các đối tượng phạm tội, đối tượng truy nã về tội mua bán người đang lẩn trốn ở nước ngoài.

 

Đặc biệt, tập trung lực lượng, sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, kiên quyết đấu tranh triệt xóa các đường dây tội phạm mua bán người xuyên quốc gia, có yếu tố nước ngoài, bắt, xử lý các đối tượng phạm tội. Theo số liệu thống kê, năm 2019, Công an tỉnh đã khởi tố, điều tra 21 vụ, 37 bị can liên quan đến mua bán người; đồng thời phối hợp với Tổ chức Rồng Xanh tiến hành giải cứu 12 nạn nhân bị mua bán. Riêng quý I/2020 tiến hành khởi tố, điều tra 4 vụ, 7 bị can mua bán người; Phòng Cảnh sát Hình sự đã giải cứu thành công 3 nạn nhân. Không chỉ đấu tranh hiệu quả với tội phạm mua bán người, các lực lượng chức năng còn thực hiện tốt công tác tái hòa nhập cộng đồng cho những phụ nữ, trẻ em bị mua bán trở về, tạo điều kiện giúp đỡ họ xóa bỏ mặc cảm, hỗ trợ học nghề, bố trí công ăn việc làm để họ ổn định cuộc sống...

 

Liên quan đến công tác đấu tranh, trấn áp tội phạm mua bán người, thực hiện Kế hoạch số 241/KH-UBND ngày 12/5/2020 của UBND tỉnh về triển khai các hoạt động hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7” năm 2020, mới đây, Công an tỉnh Nghệ An đã xây dựng kế hoạch thực hiện. Theo đó, yêu cầu Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục quán triệt, triển khai có hiệu quả các văn bản chỉ đạo về công tác phòng, chống tội phạm mua bán người. Phối hợp chặt chẽ với các cấp, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống mua bán người và “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người” cho cán bộ và nhân dân, nhất là về phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng phạm tội.

 

Nghiên cứu, đổi mới hình thức, nội dung tuyên truyền phù hợp với từng loại đối tượng và điều kiện thực tế, tập trung vào các địa bàn, tuyến, khu vực trọng điểm để nhân dân chấp hành pháp luật, không tham gia hoặc tiếp tay cho các hoạt động mua bán người, mua bán bào thai… Mở đợt vận động tập trung, phát động mạnh mẽ phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc nhằm nâng cao nhận thức và động viên, khuyến khích nhân dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm mua bán người; đồng thời, duy trì và nhân rộng các mô hình hiệu quả, điển hình tiên tiến trong phòng, chống loại tội phạm này.

 

Tại kế hoạch, Công an tỉnh cũng yêu cầu Công an các đơn vị, địa phương tăng cường công tác đấu tranh, trấn áp tội phạm mua bán người; tập trung vào các tuyến, địa bàn trọng điểm; kịp thời phát hiện, xử lý tin báo tố giác tội phạm; điều tra, khám phá các vụ án, đường dây, truy bắt đối tượng, giải cứu và bảo vệ nạn nhân. Công tác điều tra, xử lý phải bảo đảm nghiêm minh, đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm; phối hợp với Viện kiểm sát, TAND các cấp lựa chọn một số vụ án tổ chức xét xử điểm nhằm tuyên truyền, giáo dục, phòng ngừa chung và răn đe tội phạm. Đặc biệt, triển khai đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm mua bán người trên địa bàn toàn tỉnh (từ ngày 1/6 - 30/11/2020), trọng tâm là khu vực biên giới, miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số, nơi có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; kịp thời xác minh, xác định, giải cứu và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán.

 

Ngoài ra, tăng cường công tác hợp tác quốc tế phòng, chống mua bán người, nhất là công tác phối hợp giải cứu, bảo vệ công dân Việt Nam người Nghệ An là nạn nhân bị mua bán ra nước ngoài, hỗ trợ đưa nạn nhân về nước. Đồng thời, tiếp tục phối hợp thực hiện Dự án “Đấu tranh phòng, chống mua bán người và nô lệ thời hiện đại” theo chỉ đạo của Cục Cảnh sát Hình sự - Bộ Công an.