Trước tình trạng vi phạm hành lang an toàn giao thông, dừng, đỗ xe không đúng nơi quy định và lấn chiếm vỉa hè, lòng đường xảy ra tràn lan, Thành phố Vinh giao cho Công an thành phố, Công ty cổ phần Quản lý và Phát triển hạ tầng đô thị Vinh khảo sát, lập đề án sử dụng một phần diện tích vỉa hè, lòng đường cho mục đích dừng, đỗ ô tô, xe máy; mở lối rẽ phải tại ngã ba, ngã tư; lắp đặt biển báo hiệu chỉ dẫn kết hợp phân làn, phân luồng trên địa bàn. Theo đó, thành phố bố trí điểm dừng, đỗ xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi dọc hai bên 17 tuyến đường 2 chiều có lòng đường tối thiểu 14m theo sơ đồ song song, so le. Đối với 6 tuyến đường 2 chiều có lòng đường tối thiểu 10,5m thì thực hiện phương án bố trí đỗ xe một bên đường theo sơ đồ so le. Riêng 6 tuyến đường có 8 trường học thường xuyên xảy ra tình trạng tắc đường thì mở rộng lòng đường vào 3m, bố trí đỗ xe song song với mặt đường. 12 tuyến đường có chiều rộng vỉa hè mỗi bên 4-5,5m, thiết kế bố trí sử dụng một làn để xe máy sát bó vỉa, vuông góc với mặt đường. 24 tuyến đường có chiều rộng vỉa hè mỗi bên 6m trở lên sẽ bố trí 2 làn để xe máy, 1 làn sát bó vỉa, vuông góc với mặt đường, 1 làn sát với chỉ giới xây dựng...

 

Sau khi được tỉnh phê duyệt và Quỹ Bảo trì đường bộ tỉnh phân bổ 3,5 tỷ đồng, năm 2014, thành phố đã thí điểm kẻ, vẽ vạch dừng, đỗ trên 9 tuyến phố chính gồm: Nguyễn Thị Minh Khai, Trường Thi, Phan Đăng Lưu, Lê Duẩn, Trần Phú, Quang Trung, Lê Hồng Phong, Hồ Tùng Mậu và Nguyễn Văn Cừ. Trong đó, tại 4 tuyến phố Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Hồng Phong, Hồ Tùng Mậu, Phan Đăng Lưu được kẻ vạch dừng xe ôtô dưới lòng đường, xe 2 bánh trên vỉa hè; 4 tuyến phố Nguyễn Văn Cừ, Trần Phú, Lê Duẩn, Quang Trung kẻ vạch dừng xe 2 bánh trên vỉa hè. Tại vỉa hè các tuyến đường đã được kẻ vạch bằng sơn màu vàng với 3 làn riêng biệt, trong đó, làn ngoài cùng và phía trong dành cho việc xếp xe 2 bánh, làn chính giữa dành cho người đi bộ, Riêng tuyến đường Trường Thi chỉ kẻ vạch dừng xe ôtô dưới lòng đường. Mục đích của việc kẻ, vẽ vạch dừng, đỗ xe này là nhằm giúp người dân sắp xếp phương tiện tham gia giao thông đúng vị trí một cách trật tự, tạo sự thông thoáng cho hành lang ATGT đường bộ; góp phần giảm thiểu tình trạng ùn tắc và tai nạn giao thông vào giờ cao điểm… Ông Nguyễn Quốc Thắng, Trưởng phòng Quản lý đô thị TP.Vinh khẳng định: Với mục đích lập lại mỹ quan đô thị, kiểm soát việc lấn chiếm vỉa hè, lòng đường và sắp xếp lại một cách khoa học việc dừng, đỗ xe trên đường, thành phố đặt quyết tâm thực hiện thành công đề án này và giao cho UBND các phường trên địa bàn thành phố giám sát việc thực hiện của người dân. 

 

Mặc dù đã được kẻ vẽ 3 làn riêng biệt, nhưng người dân vẫn dựng xe máy tràn lan trên vỉa hè. (Ảnh chụp lúc 10h 20 phút sáng 4/9/2015 trên đường Nguyễn Văn Cừ, TP. Vinh).

Mặc dù vậy, sau hơn 1 năm thực hiện thí điểm, có vẻ như đề án trên đang bị người dân phớt lờ. Theo khảo sát, tại các tuyến đường đã thí điểm kẻ vẽ vạch dừng, đỗ đều xảy ra tình trạng lộn xộn, vi phạm khắp nơi. Hình ảnh những hàng xe máy chiếm dụng vỉa hè dành cho người đi bộ; xe ô tô dừng, đỗ không đúng phần đường đã được kẻ vạch diễn ra phổ biến. Nhiều tuyến đường, các chủ cửa hàng kinh doanh biến vỉa hè thành của riêng mình, tùy tiện để bảng hiệu, ô che, cho nhân viên, khánh hàng dựng xe tràn lan. Tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng, lề đường đã dẫn đến việc người dân không còn lối đi bộ, bởi trên vỉa hè thì xe máy, cửa hàng cửa hiệu lấn chiếm, dưới đường thì ô tô dừng đỗ tứ tung… Một người dân cho biết: Nguy hiểm nhất là lúc trời nhá nhem tối, ô tô dừng ngay dưới lòng đường nhưng không bật tín hiệu đèn nên người đi đường rất dễ đâm vào. Và khi lòng đường bị thu hẹp, lúc tài xế mở cửa lên, xuống xe chuyện va quẹt vào người đang tham gia giao thông cũng đã xảy ra nhiều lần.

 

Phường Trường Thi, nơi có 3 tuyến phố được kẻ vẽ thí điểm là Hồ Tùng Mậu, Phan Đăng Lưu và Trường Thi xảy ra tình trạng người dân chiếm vỉa hè để buôn bán diễn ra phổ biến. Ông Nguyễn Tất Thiện, Chủ tịch UBND phường Thường Thi cho biết: Ngay sau khi UBND thành phố hoàn thành việc kẻ, vẽ, phường đã triển khai xuống 17 tổ, khối dân cư; quán triệt cho 86 tổ tự quản vào cuộc tuyên truyền, vận động người dân chấp hành nghiêm túc theo quy định. Hiện nay, tuy không bị ùn tắc như những khu vực khác, nhưng cảnh lộn xộn ở tuyến đường Phan Đăng Lưu vẫn diễn ra, bởi đây là khu vực có mật độ giao thông lớn, trong khi vỉa hè, lòng đường vốn đã hẹp lại bị chiếm dụng làm nơi kinh doanh, để xe của khách… Mặt khác, ý thức của người tham gia giao thông còn hạn chế. Đặc biệt là trên tuyến đường Trường Thi, nhiều lái xe ô tô đã để thành 2, 3 làn, hoặc leo xe lên vỉa hè  tránh nắng, vừa gây mất mỹ quan đô thị vừa làm hư hỏng các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình phúc lợi.

 

Như vậy, có thể thấy, việc thí điểm kẻ, vẽ vạch dừng, đỗ xe trên vỉa hè và lòng đường của Thành phố Vinh chưa thực sự hiệu quả. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này như: Các cơ quan chức năng của thành phố chưa quyết liệt thực hiện các chế tài xử phạt đối với hành vi dừng, đỗ xe trái quy định không theo vạch kẻ vẽ; các phường nơi có tuyến đường thí điểm kẻ vạch dừng, đỗ chưa có biện pháp đồng bộ để tuyên truyền, nhắc nhở người dân thực hiện đúng quy định; ý thức của người tham gia giao thông quá kém dẫn đến tình trạng dù biết rõ vạch nhưng vẫn cố tình vi phạm; nhiều hộ dân kinh doanh phớt lờ quy định, lấn chiếm vỉa hè… Bên cạnh đó, theo ghi nhận của chúng tôi, một trong những nguyên nhân dẫn đến đề án chưa thành công là công tác tuyên truyền của thành phố chưa tốt. Rất nhiều người chưa hiểu được mục đích, ý nghĩa của vạch kẻ vẽ đó là gì. Người dân buôn bán cũng chưa nắm rõ quy định phải xếp xe máy ở vạch ngoài cùng và vạch trong cùng còn vạch giữa dành  cho người đi bộ… 

 

Ông Nguyễn Quốc Thắng, Trưởng phòng Quản lý đô thị TP. Vinh cho biết, thời gian tới, thành phố sẽ tổ chức đánh giá kết quả thực hiện đề án đồng thời xây dựng phương án triển khai tiếp theo ở các tuyến phố. Thiết nghĩ rằng, nếu như Thành phố Vinh không nhìn nhận đúng thực trạng của các tuyến phố đang được thí điểm thực hiện kẻ vạch dừng, đỗ xe, không thấy được nguyên nhân của vấn đề và đưa ra được các biện pháp xử lý đồng bộ thì chắc chắn, đề án trên sẽ không phát huy được hiệu quả.