Trên địa bàn TP Vinh hiện nay, tệ nạn lô đề diễn ra khá nhức nhối. Nhiều người lao vào vòng xoáy lô đề như những con thiêu thân. Tuy nhiên, sau các cuộc đỏ đen là những hệ lụy đau lòng khiến nhiều gia đình tán gia bại sản, nợ nần chồng chất, thậm chí có nhiều người vì quẫn trí mà gieo mình xuống sông Lam tự vẫn.
Bùng nổ nạn lô đề
Dạo một vòng dọc các tuyến đường ở TP Vinh, đâu đâu cũng thấy người ghi đề. Tệ nạn lô đề đã đổ bộ vào tận cùng ngõ ngách, len lỏi vào cuộc sống của người dân. Từ thanh niên cho đến người lớn tuổi, họ lao vào vòng xoáy đỏ đen như những con thiêu thân. Mỗi lần ghi đề, họ sẵn sàng bỏ ra hàng trăm ngàn, thậm chí hàng chục triệu đồng để đổi lấy một vài con số. Anh Nguyễn Văn Nam ở phường Vinh Tân, TP Vinh đang ngồi gật gù bên bàn nước, trên tay là một quyển luận đề chia sẻ với chúng tôi: Tôi cũng hay chơi đề, ghi một ăn 70, thậm chí một ăn 80. Đánh 50.000 đồng thì tính thành 60.000 đồng, nếu trúng sẽ được 420.000 đồng.
Khi chơi cờ bạc ai cũng mong mình thắng cho nên mê tín dị đoan, cờ gian bạc lận là điều khó tránh khỏi. Những con ma đề nghĩ ra ngàn lẻ kiểu luận đề, cầu đề hết sức bi hài. Họ còn lập ra thơ, sách luận giấc mơ để tính đề. Không chỉ đến miếu nọ, chùa kia để xin số, họ còn rất tin tưởng vào thần linh báo mộng. Đối với kẻ nghiện đề, một giấc mơ hay cả sự đau khổ của người khác cũng có thể luận số. Ngay cả khi bắt gặp những nghịch cảnh trên đường phố, ví dụ như gặp tai nạn ô tô, xe máy... Thay vì giúp đỡ nạn nhân, nhiều kẻ chỉ lo chăm chú ghi biển số xe, hỏi số tuổi người bị nạn mà không mấy bận tâm đến nỗi đau của họ. Lô đề như một vòng xoáy ma lực đầy cám dỗ, một thứ thuốc gây nghiện, ám ảnh và gây ra nhiều hậu quả đau lòng. Tiến sỹ tâm lý học Dương Thị Thanh Thanh – Giảng viên trường Đại học Vinh chia sẻ: Với một mức độ đạt được ví dụ như trong lô đề 1 được 70 đó là một con số hấp dẫn, một sự kiếm tiền nhanh chóng. Vì vậy cho nên có những người mặc dù biết xác xuất để có được, đạt được rất thấp nhưng họ vẫn muốn thử sức. Từ chỗ thử tí, rồi thử nhiều tí, một sự lặp đi lặp lại nhiều có thể làm nên nghiện.
Và hệ lụy…
Anh Trần Văn Bình làm nghề chài lưới trên sông Lam sinh sống gần chân cầu Bến Thủy hàng chục năm nay. Trước đây, anh chuyên nghề chài lưới. Những năm gần đây, anh trở thành chỗ nhờ cậy của các gia đình có người thân nhảy cầu tự vẫn tại dòng sông Lam. Số xác anh Bình vớt được lên đến hàng chục người, trong đó có rất nhiều người tự vẫn do vỡ nợ từ lô đề, cờ bạc. Anh Bình cho biết: Làm nghề cứu hộ người nhảy sông tôi thấy hầu như đa số những người này đều do đánh bài đánh bạc thua lỗ, có người làm ăn thua lỗ, có người đề đóm. Nhiều khi họ nhảy xuống cầu, người nhà ra nhờ chúng tôi tìm kiếm. Có khi một tháng họ nhảy đến ba bốn người, cao điểm nhất là những trận bóng đá, hầu như các ông ra nhảy sông nhiều.
Thời gian qua, có rất nhiều vụ án đau lòng xảy ra liên quan đến lô đề, cờ bạc. Từ nghiện lô đề rồi đến phạm tội chỉ cách nhau chưa đầy một gang tấc. Mặc dù tuổi đời còn rất trẻ nhưng Nguyễn Anh Tuấn ở phường Lê Lợi – TP Vinh đã bập vào lô đề, cờ bạc từ nhiều năm nay. Tuấn thường lợi dụng sự mất cảnh giác của người dân tại những nơi công cộng để trộm cắp tài sản lấy tiền đánh lô đề. Trước cơ quan Công an TP Vinh, Tuấn khai nhận: Em tìm những nơi người ta để xe lơ là mất cảnh giác để ăn trộm. Sau đó đem bán cho những người buôn xe để lấy tiền đánh bạc.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tệ nạn lô đề ngày càng gia tăng trên địa bàn TP Vinh. Trong đó nguyên nhân sâu xa nhất chính là xuất phát từ lòng tham của con người. Với tỷ lệ ăn thua hấp dẫn 1 được 70 đã lôi cuốn nhiều kẻ có máu đỏ đen vào cuộc chơi. Bên cạnh đó, có nhiều người do sự rủ rê, cám dỗ của các đề con, sự khích bác của một số con bạc nên lúc đầu chơi cho vui, sau đó ngập sâu vào vòng xoáy này lúc nào không hay. Trong 6 tháng đầu năm 2015, Công an TP Vinh đã bắt 275 vụ, 739 đối tượng đánh bạc, trong đó có 90 vụ, 184 đối tượng đánh đề. Tuy nhiên, những chiến công này cũng chỉ giải quyết được phần nổi của tảng băng chìm trước sự gia tăng một cách chóng mặt và sự đối phó hết sức xảo quyệt của các loại tội phạm này. Đại tá Mai Chiến Thắng – Phó Trưởng Công an TP Vinh cho chúng tôi biết: Trên địa bàn thành phố có rất nhiều đại lý, nhiều chân rết của hệ thống công khai của Nhà nước cho phép hoạt động về sổ xố. Các đối tượng lợi dụng vào đây vừa ghi cho sổ số nhưng lại vừa ghi lô đề chui.
Chơi lô đề không còn đơn thuần là trò giải trí mà về lâu dài nó trở thành hành vi nghiện của con người. Từ ban đầu chỉ là một thói quen, dần dần sẽ trở thành một cung phản xạ, một nhịp sinh học khiến cho khi không có nó sẽ tạo thành một cảm giác thèm nhớ mãnh liệt. Nó xâm chiếm toàn bộ nội tâm, làm cho họ không thể tập trung vào việc gì khác. Họ dễ sang chấn tâm lý, hay buồn phiền, tiếc của. Khi không được điều trị kịp thời họ dễ bị trầm cảm và nảy sinh các hành vi tiêu cực. Bác sỹ Phan Kim Thìn – Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Nghệ An nói rằng: Nhiều người chơi lô đề đến thành bệnh khi người nhà đưa vào bệnh viện điều trị họ thường ở giai đoạn trầm cảm, hay gây gỗ, nóng nảy, có những hành vi kích động. Điều trị một đợt khoảng 3 tháng, nhanh thì 4 tuần…
Lô đề - một bến mê chết chóc đang vây lấy vô số phận người, làm đảo lộn một phần cuộc sống. Trong nhịp đập mỗi ngày, biết bao con bạc khát nước vẫn chực chờ vận may từ những con số vô tri vô giác của vòng xoáy số đề. Tác hại của nó thì đã rõ nhưng mấy ai đủ tỉnh táo để thoát ra được cơn ảo mộng này mà không từng bị trả giá. Biết đến bao giờ cầu Bến Thủy mới không còn đón những phận người cùng quẫn, khi mà các con bạc ngày ngày vẫn như thiêu thân lao vào bến mê tìm kiếm một giấc mơ đổi đời…
Võ Huyền